انجمن فیزیوتراپی تخصصی طب مکمل و جانشین

هوميوپاتي چيست؟

طب هوميوپاتي روش درماني خاصي است كه در آن با تحريك دقيق سيستم ايمني و حياتي بيمار توسط داروهاي خاص هوميوپاتي بيماران را مي توان به شفا رساند. بر اساس اصول اوليه هوميوپاتي هر ماده اي ( يا عاملي) كه بتواند در بدن سالم ايجاد يك سري علائم بيماري كند مي تواند در صورت تجويز به فردي بيمار با همان علائم بيماري وي را درمان نمايد به شرط آنكه علائم موجود در بيمار و علائمي كه آن ماده دارويي مي تواند ايجاد كند تا حد ممكن مشابه باشند. هوميوپاتي براي درمان از اصل همانندي (Law of Similarity) استفاده مي كند . به اين معني كه درمانگر مقدار بسيار كم از ماده اي را كه باعث بيماري شده براي بيمار تجويز مي كند .براي اين كار ، درمانگر علاوه بر توجه به نشانه هاي بيماري ، به عوامل روانشناختي ، رفتاري و ژنتيكي فرد نیز توجه مي كند.به عبارت ديگر در اين طب از داروهايي براي درمان استفاده مي شود كه بتوانند دقيقا علائم بيمار را پوشش دهند تا با تحريك مناسب سيستم ايمني و حياتي بيمار و در نتيجه هوشيار نمودن سيستم دفاعي بدن بيماري را درمان نمايند. اين به معناي آن است كه در هوميوپاتي تكيه بر درمان بيمار توسط قواي حياتي و درماني خود بيمار است .

تاریخچه هومیوپاتی چیست؟

هوميوپاتي توسط دكتر ساموئل هانمان پزشك الماني (1843-1755) كشف و سيستم درماني مبتني بر آن به جهانيان ارائه شد. در طي 200 سال اخيرهوميوپاتي با اقبال هر چه بيشتر بيماران و توجه پزشكان به اين طب روندصعودي خود را طي نموده بخصوص در 20 سال اخير كه مورد توجه شاياني قرار گرفته است.

در هومیوپاتی از چه داروهایی استفاده می شود؟

داروهاي هوميوپاتي عموما منشا طبيعي دارند كه بيش از 70% از گياهان 20% از عناصر وكانيها مواد طبيعي (فلزات نمكها اسيدها (و باقي از منابع حيواني (سموم مار زنبور ...) تهيه مي شوند اما نكته قابل توجه در مورد داروهاي هوميوپاتي اين است كه اين داروها از غلظت بسيار اندك ماده اوليه برخوردارند بعبارت ديگر بسيار رقيق شده اند اما از سوي ديگر توسط روشهاي خاص داروسازي هوميوپاتي از خواص دارويي فوق العاده اي برخوردار مي باشند بطوريكه داروهاي هوميوپاتي عموما در اندازه اي بسيار كوچك و مقادير و دفعات بسيار كم تجويز مي شوند اما اثرات درماني فوق العاده زيادي را دارا مي باشند. آخرين تحقيقات بعمل آمده مبين اين امر است كه خواص بنيادي مواد توسط روشهاي داروسازي هوميوپاتي به مولكولهاي آب منتقل مي شود و تغيير آرايش مولكولهاي آب همچون نسخه برداري از ماده اوليه عمل مي نمايد. به عبارت ساده تر خواص ماده اوليه كه دارو از آن تهيه مي شود همچون تصويري بر روي مولكولهاي آب نقش مي بندد.

داروهاي هوميوپاتي از نظر ظاهري اكثرا بصورت دانه هاي ريز از جنس قند مي باشند كه در تعداد محدود در فواصل زماني مشخص ( چند روز تا يك ماه) بايستي مصرف شوند و هيچ طعم و بوي نامطلوبي ندارند . بوسيله له كردن مواد گياهي ، حيواني يا مواد معدني و قرار دادن آن در يك حلال مثل الكل گندم تهیه مي شود. سپس اين عصاره در مخلوط آب و الكل رقيق مي شود. اين فرایند که اثر شفا بخشي مواد را افزایش می دهد ، بارها تكرار مي شود تا به غلظت مناسبی که براي درمان با اثرات جانبي بسيار كم بکار می رود دست يابيم.

داروهاي هوميوپاتي با شماره و حروف الفبا شناسايي مي شوند كه غلظت و قدرت درماني آنها را نشان مي دهد . براي مثال ”30C “ يعني : 30 بار با نسبت يك قسمت ماده موثره به 99 قسمت الكل و آب رقيق شده است . (C به معني 100 قسمتي است يا نسبت 1:100 ) ” 6X“ يعني 60 بار با نسبت يك قسمت ماده به 9 قسمت الكل و آب رقيق شده است . ( X به معني 10 قسمتي است يا نسبت 1:10 ) بعد از اينكه ‌ ماده موثره كاملاَ رقيق شد ،به يكي از اشكال معمول داروها مثل قرص ، روغن، ‌شربت يا اسپري تهيه مي شود

طرفداران هوميوپاتي ،‌ معتقدند كه پروسه رقيق كردن ، ذات شفاي نيرومند را بوجود مي آورد . منتقدان به اين استدلال مي كنند كه بيشتر داروهاي هوميوپاتي آنقدر رقيق شده اند كه بررسیهای شيميايي آزمايشگاهي نمي تواند ماده فعال اوليه را نشان دهد . آنها عقيده دارند كه معالجات هوميوپاتي نتيجه اثرات تلقيني است كه بيمار به درمانگر يا به روش دارد .هر چند بعضي از تحقيقات اخير ، دلالت بر اين دارد كه اين اثرات فقط تلقين نيست

هومیو پاتی چگونه موجب درمان بیماری می گردد؟

در هوميوپاتي اعتقاد بر اين است كه ساختار بدن( جسمي و رواني) داراي قدرت ترميم بيماري مي باشد و آنچه باعث عدم بهبودي و مزمن شدن بيماري مي شوند اشكال در ساز و كار سيستم حياتي (ايمني ) بدن است كه در صورت حل اين مسئله براحتي مي توان بر بيماري غلبه نمود . داروهاي هوميوپاتي از آنجايي كه خود قدرت تحريك نقاط مختلف سيستم حياتي بدن را دارند قادرند فيزيولوژي بدن را به نحو مطلوبي در جهت رسيدن به سلامت تحريك و تقويت نمايند.يك تفاوت عمده هوميوپاتي با پزشكي كلاسيك ( رايج) در اين است كه در هوميوپاتي سعي در باز گرداندن تعادل به بدن است در صورتيكه در پزشكي رايج درمان عموما از طريق از بين بردن عامل بيماريزا به دست مي آيد ( كه متاسفانه اين عوامل بيماريزا را در اكثريت موارد نمي توانيم از بين ببريم و يا حتي شناسايي كنيم ( بجز باكتريها) مثلا اگر عوامل بيماريزا از جنس استرسهاي زندگي باشند چه كاري مي توان براي آنها نمود ؟ از سوي ديگر حتي قادر به نابودي ويروسها نيز نيستيم.

يك مثال: داروي هوميوپاتي تهيه شده از پياز از داروهاي مهم درمان آلرژي فصلي و سرماخوردگي مي باشد چرا كه پياز همانطور كه مي دانيد مي تواند ايجاد آبريزش بيني و چشم كند ( موقع پوست كندن) با اين شباهت خصوصيت كه بين پياز و سرماخوردگي وجود دارد مي توان از داروي هوميوپاتي پياز براي درمان استفاده نمود. مثال ديگر داروي هوميوپاتي قهوه است كه در هوميوپاتي براي درمان بي خوابي استفاده مي شود ! ( در نظر بگيريد كه قهوه خود ايجاد بي خوابي مي نمايد) تمامي داروهاي هوميوپاتي ابتدا روي افراد داوطلب امتحان شده و تمامي خواص آنها بر روي انسان سالم ثبت شده است و سپس با داشتن اطلاعات مربوط به هر دارو پزشك هوميوپات در مواجهه با هر بيمار دارويي را تجويز مي كند كه بيشترين پوشش علائم را داشته بلاشد و شبيه ترين علائم را بتواند ايجاد نمايد. البته در هوميوپاتي تنها بر اساس يك علامت نمي توان دارو داد حتما بايد تمام علائم جسمي و روحي بيمار با خواص دارو پوشش داده شوند. در عمل بيماري كه نزد پزشك هوميوپات مي آيد نه تنها از بابت درد اصلي به دقت مورد سوال قرر مي گيرد بلكه تمامي ناراحتيهاي به ظاهر بي ربط جسمي و روحي مورد توجه قرار مي گيرند و تجويز دارو بر اساس مجموعه نارحتيهاي بيمار صورت مي گيرد و از سوي ديگر تمام ناراحتيهاي بيمار بايستي برطرف شود .

هوميوپاتي يك طب كل نگر مي باشد به اين معنا كه يك بيماري كل بدن را درگير مي كند و هيچ بيماري موضعي ( آنگونه كه در پزشكي كلاسيك در نظر گرفته مي شود) وجود ندارد منتها ممكن است ناراحتيها در يك قسمت خود را بيشتر نشان دهند علائم مختلف در يك بيمار هريك تكه اي از پازل بيماري اصلي مي باشند كه در هوميوپاتي به دقت بررسي شده و با كنار هم گذاشتن اين جزئيات پراكنده و به ظاهر مختلف به يك تشخيص ريشه اي مي رسيم ( مثلا سردرد و نفخ شكم بي خوابي عرق كردن بيش از اندازه و افسردگي در يك بيمار همگي تنها به عنوان علامت يك بيماري كه تمام اين خصوصيات را شامل مي شود محسوب مي گردد و تنها با يك داروي هوميوپاتي تمامي آنها بر طرف مي شود). تاكيد هوميوپاتي بر مصرف حداقل دارو و نيل به درماني بدون عوارض در بهترين شكل ممكن است و انسان سالم كسي مي باشد كه نه تنها از درد جسمي رنج نبرد بلكه فارغ از هر گونه آزار رواني و روحي بي هيچ مانعي از زندگي لذت برد و هدف درمان در هوميوپاتي رساندن هر بيمار به اين نقطه ايده آل است.

چه بيماريهايي با هومیوپاتی قابل درمان می باشند؟

هوميوپاتي يك طب كامل مي باشد و تقريبا براي اكثر قريب به اتفاق بيماريهاي رايج راه حل درماني دارد از بيماريهاي جسمي همچون سردرد كمر دردها دردهاي مزمن مشكلات گوارشي تنفسي روماتيسمي بيماريهاي با منشا هورموني و پوستي تا بيماريهاي روان همچون افسردگيها اظطرابها ترسها و حتي رفتارها و عادات ناپسند . اما بايد توجه نمود كه در هوميوپاتي هر بيمار براي درمان شدن بايد به دقت تشخيص داده شود امري كه هميشه رخ نمي دهد پزشكان هوميوپات مجرب در برخورد با بيماريهاي مختلف موفقيتي بيش از 60% موارد دارند كه بسته به علم و تجربه هوميوپات و نوع و شدت بيماري و اينكه در چه مرحله اي از بيماري مراجعه نموده اند متفاوت خواهد بود در كل اكثر بيماران مي توانند به درماني كامل برسند بدون آنكه نياز باشد تا آخر عمر از داروهاي شيميايي براي كاهش آلام خود استفاده كنند. طب هوميوپاتي براي تمام سنين قابل توصيه مي باشد بطوريكه از نوزادان تا افراد كهنسال مي توانند از درمان هوميوپاتي منتفع شوند.

از هومیوپاتی چه انتظاری می توانید داشته باشید؟

اگر شما مي خواهيد با روش هوميوپاتي يك بيماري مزمن را درمان كنيد بهترين كار اين است كه يك طبيعي درمانگر مجاز يا يك پزشك كه به طور منظم براي درمان از هوميوپاتي استفاده مي كند پيدا كنيد زيرا بيشتر از 2000 ماده در داروهاي هوميوپاتي استفاده مي شود که بايد تحت نظر يك متخصص حرفه اي تجويز شود .

يك درمانگر هوميوپاتي ، بايد تمامی تاريخچه سلامتي شما را با جزئيات ثبت نماید . شايد از شما درباره شروع بيماريتان ، اينكه بيماري چگونه گسترش پيدا كرده و اينكه در روح ، ذهن و احساس شما چه تغييري بوجود آورده است سئوال شود. همچنين بايد علائم بيماري را دقيقاَ توضيح دهيد و اينكه اين علائم در كجا هستند یا چه عملي ،‌ چه ساعتي از روز و چه نوع آب و هوایی مشكل شما را بهتر يا بدتر مي كند . حتي ممكن است از شما درباره غذاهايي كه دوست داريد يا نداريد هم پرسيده شود

جواب دادن به اين سئوالات به هوميوپات كمك مي كند تا مشكل شما را تشخيص داده ، داروي مناسب راتجويز نماید تا پروسه شفاي طبيعي بدن شما تقويت شود . داروهاي هوميوپاتي مي تواند براي درمان مشكلات خاص و براي تقويت مقاومت بدن در برابر بيماري يا تقويت عمومي بدن استلفاده شود . درمانگر هوميوپاتي ، مقدار داروي مناسب براي شما را به شما تجویز می نماید كه مي تواند روزانه ،‌ ماهانه و يا فقط يك نوبت باشد و نتيجه را دنبال می كند .

تاثیرات مفید هومیوپاتی بر سلامتی و درمان بیماریها چیست؟

در حاليكه اكثر فيزيكدانان معتقدند اثرات داروهاي هوميوپاتي تلقيني است ، درمانگرهاي هوميوپاتي استدلال مي كنند كه داروهاي هوميوپاتي براي همه نوع بيماري از تب يونجه گرفته تا دريا زدگي موثر است . در عصر حاضر يك سري مدارك پزشكي دال بر تاثيرات مثبت هوميوپاتي موجود است . هر چند كه هنوز نياز به تحقيقات معتبر بيشتري وجود دارد . مدارك پزشكي موجود نشان داده كه در بعضي از موارد درمان با روش هوميوپاتي تاثیر خاصی به دنبال نداشته ، اما در برخي موارد ديگر از جمله روماتيسم ،‌ آنفولانزا و آسم ، درمان با روش هوميوپاتي موثر بوده است .از جمله ، تحقيقات اخير در كشور آلمان نشان داده كه تعدادي از داروهاي هوميوپاتي به خوبي و به سرعت داروهاي شيميايي معمول عمل مي كند .

برای درمان به روش هومیوپاتی به چه موارد احتیاطی باید دقت نمود؟

-          از صلاحیت و از تخصص درمانگر خود اطمینان حاصل کنید.

-          بعضی از درمانگرهای غیر مجاز ،برای تشخیص نوع دارویی که باید تجویز کنند از دستگاههای الکتریکی استفاده می کنند. درباره این روش حتی بین درمانگرهای حرفه ای که در M.D.S آموزش دیده اند هم بحث و اختلاف نظر است.

-          هر چند بر کارخانه سازنده داروی هومیوپاتی نظارتهای اعمال می شود تا داروها سالم و خالص باشند،اما به هر حال ، این داروها قبل از ورود به بازار مصرف ، به روش مشابه داروهای شیمیایی معمول تست نمی شوند.

-          اگر باردار هستید،قبل از استفاده از هر گونه داروی هومیوپاتی، با پزشک خود مشورت کنید.

-          اگر در دوران بارداری به سر می برید یا به هر دلیلی باید از مصرف الکل اجتناب کنید،از مصرف داروهای هومیوپاتی که پایه الکلی دارند، خودداری کنید.

-          چنانچه با مصرف یک داروی هومیوپاتی از بیماری خاصی بهبود یافتید، دوباره بطور سر خود از آن دارو حتی برای همان بیماری استفاده نکنید

-          اگر بعد از یک هفته بهبودی در وضعیت شما پیدا نشد، مصرف دارو را ادامه ندهید. بعضی از افراد با افراط و تفریط در مصرف دارو نشانه های بیماری را تشدید می کنند.

-          در بیماری های جدی نظیر سرطان،افسردگی،فشار خون بالا،دیابت و بیماری های قلبی فقط به استفاده از داروهای هومیوپاتی اکتفا نکنید.

هومیوپاتی در کدام کشورها انجام می شود؟

هوميوپاتي در حال حاضر دومين طب از نظر تعداد بيماران تحت پوشش در جهان است و ميليونها نفر در سراسر جهان براي درمان به هوميوپاتها مراجعه مي نمايند . در انگلستان بيش از 50% پزشكان بيماران خود را در صورت لزوم نزد پزشكان هوميوپات ارجاع مي دهند . در فرانسه بيشترين فروش داروها براي سرماخوردگي و آلرژي مربوط به داروهاي هوميوپاتي مي باشد در هندوستان بيش از 100000 پزشك هوميوپات فعاليت مي كنند هوميوپاتي در بيش از 40 كشور جهان شناخته شده است و روز به روز بر طرفداران اين علم افزوده مي شود اكثر كشورهاي اروپايي بخصوص انگلستان آلمان فرانسه كشورهاي آمريكايي همچون كانادا ايالات متحده آرژانتين و حتي كشورهاي افريقايي همچون غنا افريقاي جنوبي همگي شاهد گسترش هوميوپاتي هستند. سازمان بهداشت جهاني با حمايت از هوميوپاتي از كشورهاي عضو در جهت ارتقا هر چه بيشترجايگاه اين طب كمك مي نمايد .

در ايران نيز هوميوپاتي تقريبا از 12 سال قبل به همت اساتيدي همچون دكتر ناصري و دكتر ميرزازاده و تشكيل كلاسهاي درس در دانشگاه تهران ودانشگاه آزاد تهران اغاز شد و اكنون دوره كامل آموزش هوميوپاتي در محل دانشكده دامپزشكي دانشگاه تهران برگزار مي شود در حال حاضر انجمن هوميوپاتي ايران با بيش از 100 عضو رسمي فعاليت خود را از 2 سال قبل اغاز نموده است هوميوپاتي از نظر وزارت بهداشت و درمان ايران به رسميت شناخته شده است و پزشكان هوميوپات با رعايت ظوابط مي توانند درمان بيماران را انجام دهند.

كلام آخر:

هموميوپاتي اميدي دوباره به درمان را به ميليونها بيمار در سرتاسر جهان باز گردانده است آنجا كه طب كلاسيك از پاسخ به بيماران ناتوان مي ماند و توصيه اي جز داروهاي تسكين دهنده ( و نه شفا دهنده) ندارد هوميوپاتي با نگرشي ديگر به بيمار و بيماري تجربه سلامت را بار ديگر به دردمندان نشان مي دهد .

 صول اساسي هوميوپاتي     05/06/1384 Christian F.S. Hahnemann به عنوان بنيان گذار سيستم هوميوپاتي در سال 1790 شناخته مي شود . سه...

 مید هایی برای درمان با روش هومیوپاتی     06/04/1384   بر طبق تحقیقات بعمل آمده در اروپا، داروهای هومیوپاتی که از میزان ناچیزی ارسنیک استفاده می...

  بر طبق تحقیقات بعمل آمده در اروپا، داروهای هومیوپاتی که از میزان ناچیزی ارسنیک استفاده می کنند، گرفتگی و انقباض عضلات معده را درمان می کنند .

   به گفته دانشمندان هلندی، ممکن است ادعای هومیوپاتها مبنی بر درمان اسهال توسط  مقدار بی نهایت کم ارسنیک که چندین بار در آب رقیق شده ، درست باشد .ابن روش از اصل همانندی یا مشابهت (Law of Similarity)استفاده می کند. یعنی سمی که بطور طبیعی، باعث تهوع و اسپاسم معده می شود ، در صورت رقیق شدن به میزان زیاد ، موجب می گردد که نشانه های گرفتگی عضلات معده رو به بهبود رود.

   این تئوری ، سالهاست که توسط پزشکان طب رایج به تمسخر گرفته شده اما  پژوهشگران دانشگاه Utrecht در هلند اظهار کرده اند که این موضوع ممکن است صحت داشته باشد. این محققین، سلولهای کبد خوک را با ارسنیک مسموم نموده، سپس تعدادی از آنها را با روش هومیوپاتی با نسبت یک قسمت ارسنیک به یک میلیون قسمت آب درمان کردند.دکتر رولند وانویک( Dr.  Roeland van Wijk) که سرپرستی این تحقیق را به عهده داشت اظهار کرد " سلولهائی که با روش هومیوپاتی درمان شدند ، میزان بهبودی بیشتری را نشان دادند."

 رمز موفقیت هومیوپاتی

   این نظریه که مقدار بسیار ناچیزی از مواد سمی به بازیابی سلامت بدن کمک می کند، توسط بنیانگذار هومیوپاتی، ساموئل هانمان، در قرن هیجدهم میلادی مطرح شد. همیشه برای پزشکان کلاسیک ، باور اینکه داروها بتوانند  بعد از رقیق شدن تا حدی که دیگر هیچ اثری از ماده شیمیایی در آنها نماند، باز هم موثر  واقع شوند ، مشکل است.

   پروفسور کالین بلیک مور (Calin Blakemore )  پروفسور فیریولوژی دانشگاه آکسفورد ، می گوید:" این موضوع همه تصور ما از فیزیک و شیمی را دگرگون می کند، زیرا اگر تاثیر یک ماده وابسته به یک واکنش شیمیایی باشد، در مورد درمانهای هومیوپاتی باید حداقل مقداری از آن ماده در محلول نهایی موجود باشد ."

   بهرحال، شاید در آینده تکنولوژی بتواند توضیح دهد که چطور داروهای هومیوپاتی بدون  حضور ماده مؤثره عمل می کنند.

   تونی اسکات مورلی  (Tony Scott Morely)، یک درمانگر طب مکمل در Dorset ، قادر است قابلیت هدایت الکتریکی نقاط طب سوزنی بیماران را بوسیله probe اندازه گیری کند .چنانچه دستگاه عدد بالایی را نشان دهد به معنی هدایت غیر طبیعی پوست در آن نقطه است. سپس دکتر اسکات داروی هومیوپاتی را در قسمت دیگری از دستگاه قرار می دهد و probe دستگاه ، سبگنال متعادلی را ثبت  می کند .او معتقد است که یک داروی هومیوپاتی ، سیگنالی خالص نظیر یک سیگنال رادیویی است، که درون آب ثبت و ذخیره شده است.

 تئوری تکان دادن آب

 با اینکه پزشکان طب رایج ، این تئوری را رد می کنند، اما فیزیکدانها ثابت کرده اند هنگامی که مولکولهای آب در دمای اتاق تکان داده می شوند، آرایش ساختاری نیمه جامدی  مشابه کریستال به خود می گیرند و می توانند یک میدان الکتریکی را در خود حمل ذخیره و حمل نمایند .

 پروفسور بنجامین بناویدا Benjamin Bonavida ) ( از دانشکده پزشکی UCLA در لوس آنجلس، یک نمونه از این کریستالها را  بر روی خون آزمایش کرد و دریافت که این ماده روی تولید سیتوکاینها (cytokines)که بر واکنش سیستم ایمنی بدن موثرند، تاثیر می گذارد.

او می گوید ما این آب مخصوص هومیوپاتی را با آب تهیه شده در آزمایشگاه مقایسه کردیم و توانستیم اثبات کنیم که با استفاده از این آب مخصوص، سیتوکاینها زودتر تولید می شوند تا در آب معمولی. البته او درباره این نتیجه هنوز به یقین نرسیده، زیرا سازندگان نمونه تست از گفتن اینکه دقیقا چه ماده ای درون آن نمونه است امتناع می کنند و اظهار می دارندکه فرمول این نمونه محرمانه است.

  در حدود200 سال پیش، هانمان به میدان انرژی که  اخیرا فیزیکدانها در آب تکان داده شده کشف کرده اند، اشاره کرده بود. در حال حاضر نیز اگر این آزمونها بطور مستقل بررسی و تایید گردند ، موجب خرسندی پزشکان هوميوپات خواهد بود چرا که در اینصورت ، سرانجام علم امروز نیز به صحت دیدگاههای بنیانگذار این رشته اعتقاد آورده است.